ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကိုယခင္က ဗမာ လုိ႔ ကမၻာမွာလူသိမ်ားၾကပါသည္။ ေရွးအခါက အိႏၵိယတုိင္းရင္းသားတုိ႔သည္ ျမန္မာကုိ ျဗဟၼာ ဟုေခၚခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာဟု ေစာဆုံးေခၚေသာ အသုံးအႏွဳန္းကုိ ပုဂံေခတ္ ေတာင္ဂူနီ ေက်ာက္စာ၌ ေရးထုိးထားသည္။ ဗမာကုိ ၁၅ ရာစု ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကုန္သြယ္ရန္ ေရာက္ရွိလာေသာ ေပၚတူဂီ တို႕ မွ Burma ဟု စေခၚရာမွ ဗမာျဖစ္လာသည္။ ကုိလုိနီေခတ္ တေခတ္လုံးတြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔က Burma ဗမာ လုိ႔ေခၚခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွ စ၍ ျမန္မာ Myanmar ဟု ျပန္လည္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။
တည္ေနရာ
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အိႏၵိယသမုဒၵရာႏွင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာအၾကား အာရွတုိက္၏အေရွ ႔ေတာင္ ပုိင္းရွိ အင္ဒုိခ်ဳိင္းနားကြၽန္းဆြယ္တြင္ တည္ရိွသည္။ အေရွ ႔ေျမာက္ဘက္တြင္ တရုပ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံ (၁၃၈၄ မုိင္)၊ အေရွ ႔ဘက္တြင္ လာအုိႏုိင္ငံ (၁၄၆ မုိင္)၊ အေရွ ႔ေတာင္ဘက္တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ(၁၃၀၄ မုိင္) ၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ (၁၆၉ မုိင္)ႏွင့္ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ (၉၀၃ မုိင္)တုိ႔ႏွင့္ နယ္နမိတ္ ထိစပ္ေနသည္။
အက်ယ္အ၀န္း
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ စတုရန္းမုိင္ေပါင္း ၂၆၂၀၀၀ (၆၇၈ ၅၀၀ စတုရန္းကီလုိမီတာ က်ယ္၀န္းသည္။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွတြင္ အၾကီးဆုံးႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ကမၻာ့အၾကီးဆုံး ႏုိင္ငံမ်ားထဲတြင္ အမွတ္စဥ္ ၄၀ ေျမာက္ အၾကီးဆုံးျဖစ္သည္။ အဓိကေတာင္တန္းၾကီး ၃ ခုရွိသည္ ပဲခူးရုိမေတာင္တန္း၊ ရခုိင္ရုိးမေတာင္တန္းႏွင့္ ရုမ္းေတာင္တန္းတုိ႔ျဖစ္ သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအုိင္မ်ားေပၚမ်ားသည္ ထုိထဲမွ အထင္ကရျမစ္ၾကီးမ်ားမွာ ဧရာ၀တီျမစ္၊ ခ်င္းတြင္ျမစ္ႏွင့္ စစ္ေတာင္းျမစ္ႏွင့္ သံလြင္ျမစ္တုိ႔ျဖစ္သည္။
အျမင့္ဆုံးေတာင္
ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ခါကာဘုိရာဇီေတာင္သည္ အျမင့္ ၅၈၈၁ မီတာ (ေပ ၁၉၂၉၀) ခန္႔ ျမင့္မားသည္။
အရွည္ဆုံးျမစ္
ဧရာ၀တီျမစ္သည္ မုိင္းေပါင္း ၁၃၅၀ (၂၁၇၀ ကီလုိမီတာ) ရွည္လ်ားသည္။
လြတ္လပ္ေရးေန႔
ဇႏၷ၀ါရီလ ၄ ရက္၊ ေ၉၄၈ ခုႏွစ္ နံနက္ ၄း၂၀ အခ်ိန္တြင္ ျဗိတိသွ်ကုိလုိနီလက္ေအာက္မွ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့သည္။
ရာသီဥတု
ေႏြ၊ မုိး၊ ေဆာင္ ဟူ၍ သုံးမ်ိဳးရွိပါသည္။
ေႏြရာသီ - ေဖေဖၚ၀ါရီ မွ ေမလကုန္အထိျဖစ္သည္။
မုိးရာသီ - ဇြန္လမွ စက္တင္ဘာလကုန္အထိ ျဖစ္သည္။
ေဆာင္းရာသီ - ေအာက္တုိဘာလမွ ဇႏၷ၀ါရီလကုန္အထိျဖစ္သည္။
ကုိးကြယ္မွဳ
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၵဘာသာႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ အျခားဘာသာမ်ားကုိ ကုိးကြယ္သူမ်ားလည္း ေနထုိင္သည္။ ဗုဒၵဘာသာ ၈၉ %၊ ခရစ္ယန္ဘာသာ ၄ %၊ မူဆလင္ဘာသာ ၄ % နွင့္ အျခား ကုိးကြယ္သည့္ဘာသာ၀င္ ၃ % ရွိသည္။( ၂၀၀၆ ခုႏွစ္စာရင္းျဖစ္သည္။)
တည္ေနရာ
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အိႏၵိယသမုဒၵရာႏွင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာအၾကား အာရွတုိက္၏အေရွ ႔ေတာင္ ပုိင္းရွိ အင္ဒုိခ်ဳိင္းနားကြၽန္းဆြယ္တြင္ တည္ရိွသည္။ အေရွ ႔ေျမာက္ဘက္တြင္ တရုပ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံ (၁၃၈၄ မုိင္)၊ အေရွ ႔ဘက္တြင္ လာအုိႏုိင္ငံ (၁၄၆ မုိင္)၊ အေရွ ႔ေတာင္ဘက္တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ(၁၃၀၄ မုိင္) ၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ (၁၆၉ မုိင္)ႏွင့္ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ (၉၀၃ မုိင္)တုိ႔ႏွင့္ နယ္နမိတ္ ထိစပ္ေနသည္။
အက်ယ္အ၀န္း
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ စတုရန္းမုိင္ေပါင္း ၂၆၂၀၀၀ (၆၇၈ ၅၀၀ စတုရန္းကီလုိမီတာ က်ယ္၀န္းသည္။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွတြင္ အၾကီးဆုံးႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ကမၻာ့အၾကီးဆုံး ႏုိင္ငံမ်ားထဲတြင္ အမွတ္စဥ္ ၄၀ ေျမာက္ အၾကီးဆုံးျဖစ္သည္။ အဓိကေတာင္တန္းၾကီး ၃ ခုရွိသည္ ပဲခူးရုိမေတာင္တန္း၊ ရခုိင္ရုိးမေတာင္တန္းႏွင့္ ရုမ္းေတာင္တန္းတုိ႔ျဖစ္ သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအုိင္မ်ားေပၚမ်ားသည္ ထုိထဲမွ အထင္ကရျမစ္ၾကီးမ်ားမွာ ဧရာ၀တီျမစ္၊ ခ်င္းတြင္ျမစ္ႏွင့္ စစ္ေတာင္းျမစ္ႏွင့္ သံလြင္ျမစ္တုိ႔ျဖစ္သည္။
အျမင့္ဆုံးေတာင္
ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ခါကာဘုိရာဇီေတာင္သည္ အျမင့္ ၅၈၈၁ မီတာ (ေပ ၁၉၂၉၀) ခန္႔ ျမင့္မားသည္။
အရွည္ဆုံးျမစ္
ဧရာ၀တီျမစ္သည္ မုိင္းေပါင္း ၁၃၅၀ (၂၁၇၀ ကီလုိမီတာ) ရွည္လ်ားသည္။
လြတ္လပ္ေရးေန႔
ဇႏၷ၀ါရီလ ၄ ရက္၊ ေ၉၄၈ ခုႏွစ္ နံနက္ ၄း၂၀ အခ်ိန္တြင္ ျဗိတိသွ်ကုိလုိနီလက္ေအာက္မွ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့သည္။
ရာသီဥတု
ေႏြ၊ မုိး၊ ေဆာင္ ဟူ၍ သုံးမ်ိဳးရွိပါသည္။
ေႏြရာသီ - ေဖေဖၚ၀ါရီ မွ ေမလကုန္အထိျဖစ္သည္။
မုိးရာသီ - ဇြန္လမွ စက္တင္ဘာလကုန္အထိ ျဖစ္သည္။
ေဆာင္းရာသီ - ေအာက္တုိဘာလမွ ဇႏၷ၀ါရီလကုန္အထိျဖစ္သည္။
ကုိးကြယ္မွဳ
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၵဘာသာႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ အျခားဘာသာမ်ားကုိ ကုိးကြယ္သူမ်ားလည္း ေနထုိင္သည္။ ဗုဒၵဘာသာ ၈၉ %၊ ခရစ္ယန္ဘာသာ ၄ %၊ မူဆလင္ဘာသာ ၄ % နွင့္ အျခား ကုိးကြယ္သည့္ဘာသာ၀င္ ၃ % ရွိသည္။( ၂၀၀၆ ခုႏွစ္စာရင္းျဖစ္သည္။)
ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အလံ
*ရည္ညႊန္းခ်က္*
> ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အလံ သည္ သံုးေရာင္ျခယ္အလံျဖစ္သည္။ (အ၀ါ၊ အစိမ္း၊ အနီ)
> - အ၀ါေရာင္သည္ ဘာသာ၊သာသနာႏွင့္ပညာတို႔ တိုးတက္ျခင္းကို လည္းေကာင္း
> - အစိမ္းေရာင္သည္ စပါးဆန္ေရ၊ကၽြဲႏြား အေထြေထြေပါမ်ားျခင္းကို လည္းေကာင္း
> - အနီေရာင္သည္ ျမင္သူအသဲတြင္ ရဲစိတ္ရဲမာန္ ထက္သန္ေစျခင္းကို လည္းေကာင္း
> အသီးသီးကိုယ္စားျပဳကာ အလံ၏အလယ္ဗဟိုရွိ ၾကယ္ျဖဴႀကီးမွာ တစ္စည္းတစ္လံုးတည္းရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ကိုယ္စားျပဳပါသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္း
ကမၻာမေၾက သီခ်င္းျဖစ္သည္။ ၀ုိင္အမ္ဘီဆရာတင္ ေရးစပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ရုံးသုံးစာ
အဓိကျမန္မာစာကုိသုံးသည္။ႏုိင္ငံျခားဘာသာစကားအတြက္ အဂၤလိပ္စာကုိ အသုံးျပဳသည္။
ေငြေၾကး
က်ပ္ေငြကုိ အသုံးျပဳသည္။ ၁ က်ပ္တြင္ ျပား ၁၀၀ ပါရွိသည္။ ယေန႔ အျမင့္ဆုံး ေငြစကၠဴမွာ က်ပ္ ၁၀၀၀၀ တန္ ျဖစ္သည္။က်ပ္ ၅၀၀၀၊၁၀၀၀၊၅၀၀၊၂၀၀၊၁၀၀ ႏွင္႔ ၅၀ တန္မ်ားကိုအသံုးျပဳၾကပါသည္။
စံေတာ္ခ်ိန္္
ကမၻာ့စံေတာ္ခ်ိန္ႏွင့္ (+ ၆.၃၀) နာရီကြားသည္။
ႏုိင္ငံတကာ Code
ႏုိင္ငံတကာ Code မွာ ၉၅ (95) ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့အသင္း၀င္
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဧျပီလ တြင္ ၅၈ ႏုိင္ငံေျမာက္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ ႔၀င္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ အာဆီယံအဖြဲ ႔၀င္ ႏုိင္ငံျဖစ္လာသည္။
ျမန္မာ့ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းမ်ား အေၾကာင္း
၁။ကခ်င္ျပည္နယ္
၂။ကယားျပည္နယ္
၃။ကရင္ျပည္နယ္
၄။ခ်င္းျပည္နယ္
၅။မြန္ျပည္နယ္
၆။ရခိုင္ျပည္နယ္
၇။ရွမ္းျပည္နယ္
၈။ရန္္ကုန္တိုင္း
၉။မႏ ၱေလးတိုင္း
၁၀။ပဲခူးတိုင္း
၁၁။စစ္ကိုင္းတိုင္း
၁၂။ဧရာ၀တီတိုင္း
၁၃။မေကြးတိုင္း
၁၄။တနသာၤရီတိုင္း
ျမန္မာ့တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား အေၾကာင္း
ကခ်င္
ကခ်င္ - တရုမ္း - ဒေလာင္ - ဂ်ိမ္းေဖာလူမ်ိဳး(သိန္းေပၚ၊ ဂ်င္းေဖာ) - ေလာ္ေ၀ၚ(မ႐ူလူမ်ိဳး) -ရဝမ္လူမ်ိဳး- လာခ်ိဒ္- လီဆူလူမ်ိဳး- ဇိုင္၀ါး- ေဂၚရစ္ - ခါ႔ခူးလူမ်ိဳး - ဒုရင္ - လရွီလူမ်ိဳး - အဇီး
ကယား
ကယား(သို႔)ကယန္း - ဇယိန္လူမ်ိဳး - ပေဒါင္လူမ်ိဳး - ေဂခို - ေဂဘား - ပရဲလူမ်ိဳး - မႏူမေနာ္ - ယင္းတလဲ - ယင္းေဗာ္လူမ်ိဳး
ကရင္
ကရင္ - ကရင္ျဖဴ - ပေလကီး (ပေလခ်ီ) - မြန္ကရင္ - စေကာကရင္ - တေလွပြာ - ပကူး - ဘြဲ - ေမာေနပြား - မိုးပြ - ပိုးကရင္
ခ်င္း
ခ်င္း - ကသည္း - မယ္တိုင္ (ကသဲ) - ဆလိုင္း - ကလင္ေကာ (လူေရွ) - ခမီ - ေအာဝခမီ - ေခါႏိုး - ေခါင္စို - ေခါင္ဆိုင္ခ်င္း - ခြာဆင္းမ္ - ခြန္လီ (ဆင္မ္) - ဂန္တဲ့ (လင္တဲ) - ေဂြးတဲ - ငြန္း - ဆီစာန္ - ဆင္တန္ - ဆိုင္းဇန္ - အရွိုခ်င္း - -ခ်ိဳး - ခမီ - လိုင္မီး - - ဇိုမီး - မီဇိုး - ဇာေဟာင္ - ဆိုင္းတန္လူမ်ိဳး - ဇိုေဖ - ဇို - ဇန္ညွပ္ - တေပါင္ - တီးတိန္ (တဲဒင္မ္) - ေတဇန္ - တိုင္ခ်ြန္း - တာ့ဒိုး - ေတာရ္ - ဒင္မ္ - ဒိုင္လူမ်ိဳး - နာဂ - တိုင္ခ်ြန္း - မာရင္ - ပနမ္း - Magun - မတူ - မီရမ္ (မရာ) - မီအဲ - မကန္း - လူရလူမ်ိဳး၊လူရွိုင္း (လူေရွ) - ေလးျမို - လ်င္းတု - ေလာက္ထူ - လိုင္ - လိုင္ဇို - ပါကင္းမ္ - ဟြာလ္ငို - အနူး - အနန္ - အူပူ (မရို) - လ်င္းတု - အရွိုခ်င္း - ေရာင္ထု
ဗမာ
ဗမာ - ထားဝယ္ - ျမိတ္ - ေယာ - ရဘိန္း - ကတူး - ကနန္း - ဆလုံလူမ်ိဳး - ဖြန္း (ဖုန္း)
မြန္
မြန္ လူမ်ဳိး
ရခိုင္
ရခိုင္ - ကမန္ - ခါမီ - ဒိုင္းနက္ - ျမိဳ - သက္
ရွမ္း
ရွမ္း - ဓေနာလူမ်ိဳး - ဓနုလူမ်ိဳး - အိုက္ဆြယ္ - အင္ - ဂုံလူမ်ိဳး(ခြန္) - အင္းသား - ေကာ္ (အခါအိေကာ) - ခန္တီးရွမ္း - ခမူ - ကိုးကန့္ - ကြီ - လားဟူ - မိုင္းသာ - ေျမာင္ဇီး - ေမာရွမ္း - ပေလာင္ - ပေလး - ပအို၀္း(ေတာင္သူ) - ဖ်င္ - ရွမ္းကေလး - ရွမ္းျကီး - မံုလူမ်ိဳး - တိုင္းလြယ္ - တိုင္းလ်မ္ - တိုင္းလုံ - တိုင္းေလ့ - ေတာင္ရိုး - ဝ - ေယာင္ - ယင္က်ား - ယင္းနက္လူမ်ိဳး - ယြန္း
ျမန္မာအႏုပညာပန္း ၁၀ မ်ိဳး
၁။ ပန္းပဲ
၂။ပန္းထိမ္
၃။ပန္းတဥ္း
၄။ပန္းေတာ့
၅။ပန္းတေမာ့
၆။ပန္းရံ
၇။ပန္းပု
၈။ပန္းပြတ္
၉။ပန္းခ်ီ
၁၀။ပန္းယြန္း
၁၂ လရာသီမ်ား
> ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အလံ သည္ သံုးေရာင္ျခယ္အလံျဖစ္သည္။ (အ၀ါ၊ အစိမ္း၊ အနီ)
> - အ၀ါေရာင္သည္ ဘာသာ၊သာသနာႏွင့္ပညာတို႔ တိုးတက္ျခင္းကို လည္းေကာင္း
> - အစိမ္းေရာင္သည္ စပါးဆန္ေရ၊ကၽြဲႏြား အေထြေထြေပါမ်ားျခင္းကို လည္းေကာင္း
> - အနီေရာင္သည္ ျမင္သူအသဲတြင္ ရဲစိတ္ရဲမာန္ ထက္သန္ေစျခင္းကို လည္းေကာင္း
> အသီးသီးကိုယ္စားျပဳကာ အလံ၏အလယ္ဗဟိုရွိ ၾကယ္ျဖဴႀကီးမွာ တစ္စည္းတစ္လံုးတည္းရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ကိုယ္စားျပဳပါသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္း
ကမၻာမေၾက သီခ်င္းျဖစ္သည္။ ၀ုိင္အမ္ဘီဆရာတင္ ေရးစပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ရုံးသုံးစာ
အဓိကျမန္မာစာကုိသုံးသည္။ႏုိင္ငံျခားဘာသာစကားအတြက္ အဂၤလိပ္စာကုိ အသုံးျပဳသည္။
ေငြေၾကး
က်ပ္ေငြကုိ အသုံးျပဳသည္။ ၁ က်ပ္တြင္ ျပား ၁၀၀ ပါရွိသည္။ ယေန႔ အျမင့္ဆုံး ေငြစကၠဴမွာ က်ပ္ ၁၀၀၀၀ တန္ ျဖစ္သည္။က်ပ္ ၅၀၀၀၊၁၀၀၀၊၅၀၀၊၂၀၀၊၁၀၀ ႏွင္႔ ၅၀ တန္မ်ားကိုအသံုးျပဳၾကပါသည္။
စံေတာ္ခ်ိန္္
ကမၻာ့စံေတာ္ခ်ိန္ႏွင့္ (+ ၆.၃၀) နာရီကြားသည္။
ႏုိင္ငံတကာ Code
ႏုိင္ငံတကာ Code မွာ ၉၅ (95) ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့အသင္း၀င္
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဧျပီလ တြင္ ၅၈ ႏုိင္ငံေျမာက္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ ႔၀င္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ အာဆီယံအဖြဲ ႔၀င္ ႏုိင္ငံျဖစ္လာသည္။
ျမန္မာ့ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းမ်ား အေၾကာင္း
၁။ကခ်င္ျပည္နယ္
၂။ကယားျပည္နယ္
၃။ကရင္ျပည္နယ္
၄။ခ်င္းျပည္နယ္
၅။မြန္ျပည္နယ္
၆။ရခိုင္ျပည္နယ္
၇။ရွမ္းျပည္နယ္
၈။ရန္္ကုန္တိုင္း
၉။မႏ ၱေလးတိုင္း
၁၀။ပဲခူးတိုင္း
၁၁။စစ္ကိုင္းတိုင္း
၁၂။ဧရာ၀တီတိုင္း
၁၃။မေကြးတိုင္း
၁၄။တနသာၤရီတိုင္း
ျမန္မာ့တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား အေၾကာင္း
ကခ်င္
ကခ်င္ - တရုမ္း - ဒေလာင္ - ဂ်ိမ္းေဖာလူမ်ိဳး(သိန္းေပၚ၊ ဂ်င္းေဖာ) - ေလာ္ေ၀ၚ(မ႐ူလူမ်ိဳး) -ရဝမ္လူမ်ိဳး- လာခ်ိဒ္- လီဆူလူမ်ိဳး- ဇိုင္၀ါး- ေဂၚရစ္ - ခါ႔ခူးလူမ်ိဳး - ဒုရင္ - လရွီလူမ်ိဳး - အဇီး
ကယား
ကယား(သို႔)ကယန္း - ဇယိန္လူမ်ိဳး - ပေဒါင္လူမ်ိဳး - ေဂခို - ေဂဘား - ပရဲလူမ်ိဳး - မႏူမေနာ္ - ယင္းတလဲ - ယင္းေဗာ္လူမ်ိဳး
ကရင္
ကရင္ - ကရင္ျဖဴ - ပေလကီး (ပေလခ်ီ) - မြန္ကရင္ - စေကာကရင္ - တေလွပြာ - ပကူး - ဘြဲ - ေမာေနပြား - မိုးပြ - ပိုးကရင္
ခ်င္း
ခ်င္း - ကသည္း - မယ္တိုင္ (ကသဲ) - ဆလိုင္း - ကလင္ေကာ (လူေရွ) - ခမီ - ေအာဝခမီ - ေခါႏိုး - ေခါင္စို - ေခါင္ဆိုင္ခ်င္း - ခြာဆင္းမ္ - ခြန္လီ (ဆင္မ္) - ဂန္တဲ့ (လင္တဲ) - ေဂြးတဲ - ငြန္း - ဆီစာန္ - ဆင္တန္ - ဆိုင္းဇန္ - အရွိုခ်င္း - -ခ်ိဳး - ခမီ - လိုင္မီး - - ဇိုမီး - မီဇိုး - ဇာေဟာင္ - ဆိုင္းတန္လူမ်ိဳး - ဇိုေဖ - ဇို - ဇန္ညွပ္ - တေပါင္ - တီးတိန္ (တဲဒင္မ္) - ေတဇန္ - တိုင္ခ်ြန္း - တာ့ဒိုး - ေတာရ္ - ဒင္မ္ - ဒိုင္လူမ်ိဳး - နာဂ - တိုင္ခ်ြန္း - မာရင္ - ပနမ္း - Magun - မတူ - မီရမ္ (မရာ) - မီအဲ - မကန္း - လူရလူမ်ိဳး၊လူရွိုင္း (လူေရွ) - ေလးျမို - လ်င္းတု - ေလာက္ထူ - လိုင္ - လိုင္ဇို - ပါကင္းမ္ - ဟြာလ္ငို - အနူး - အနန္ - အူပူ (မရို) - လ်င္းတု - အရွိုခ်င္း - ေရာင္ထု
ဗမာ
ဗမာ - ထားဝယ္ - ျမိတ္ - ေယာ - ရဘိန္း - ကတူး - ကနန္း - ဆလုံလူမ်ိဳး - ဖြန္း (ဖုန္း)
မြန္
မြန္ လူမ်ဳိး
ရခိုင္
ရခိုင္ - ကမန္ - ခါမီ - ဒိုင္းနက္ - ျမိဳ - သက္
ရွမ္း
ရွမ္း - ဓေနာလူမ်ိဳး - ဓနုလူမ်ိဳး - အိုက္ဆြယ္ - အင္ - ဂုံလူမ်ိဳး(ခြန္) - အင္းသား - ေကာ္ (အခါအိေကာ) - ခန္တီးရွမ္း - ခမူ - ကိုးကန့္ - ကြီ - လားဟူ - မိုင္းသာ - ေျမာင္ဇီး - ေမာရွမ္း - ပေလာင္ - ပေလး - ပအို၀္း(ေတာင္သူ) - ဖ်င္ - ရွမ္းကေလး - ရွမ္းျကီး - မံုလူမ်ိဳး - တိုင္းလြယ္ - တိုင္းလ်မ္ - တိုင္းလုံ - တိုင္းေလ့ - ေတာင္ရိုး - ဝ - ေယာင္ - ယင္က်ား - ယင္းနက္လူမ်ိဳး - ယြန္း
ျမန္မာအႏုပညာပန္း ၁၀ မ်ိဳး
၁။ ပန္းပဲ
၂။ပန္းထိမ္
၃။ပန္းတဥ္း
၄။ပန္းေတာ့
၅။ပန္းတေမာ့
၆။ပန္းရံ
၇။ပန္းပု
၈။ပန္းပြတ္
၉။ပန္းခ်ီ
၁၀။ပန္းယြန္း
၁၂ လရာသီမ်ား